Skip to content

Afasie

Samen sterker in de ouderenzorg

Afasie

Men spreekt van afasie wanneer er een stoornis is van het taalgebruik en/of het taal begrip, door beschadiging van hersenweefsel. Vaak is afasie één van de verschijnselen die optreden wanneer iemand bijvoorbeeld een beroerte of CVA heeft gehad. Het kan ook optreden tijdens een proces van dementie. Er zijn verschillende vormen van afasie:

  • Motorische of expressieve afasie
    Bij een zuivere motorische afasie is er een normaal begrip van taal maar kan de patiënt zich niet met woorden uitdrukken. Vaak kunnen mensen moeilijk beginnen met spreken, duurt het lang voordat er een woord is gevonden en worden er andere woorden gebruikt dan de bedoeling is. Dit is voor patiënten vaak erg frustrerend.
    De hersenbeschadiging kan zowel in het gebied van Broca als in de motorische cortex (een gebied in de linkerhersenhelft) zijn gelegen. Van hieruit worden spraakbewegingen van de tong, kaak, lippen, etc gecoördineerd.
  • Sensorische of receptieve afasie
    Bij een zuiver sensorische afasie is er een storing van het begrip van taal maar heeft de patiënt geen moeite om zich uit te drukken. Echter, hetgeen de patiënt vertelt is dikwijls onlogisch en onbegrijpelijk. Soms worden de woorden volstrekt door elkaar gegooid. Men noemt dit wel woordsalade.
    De afasie is het gevolg van een beschadiging van een gebied in de linkerhersenhelft (gebied van Wernicke, gelegen dicht bij het hersendeel waar de prikkels vanuit de oren binnenkomen op de cortex.
  • Gemengde afasie
    Bij de meeste patiënten met afasie, bestaat er een mengvorm. Beide vormen van afasie zijn dan aanwezig, waarbij dikwijls één van beide het meest op de voorgrond staat.

Conductie-afasie
Beschadigingen van de zenuwcellen, die de gebieden van Broca en Wernicke met elkaar verbinden. Mensen met deze afasie kunnen taal produceren en begrijpen, maar kunnen niet herhalen wat zij kort daarvoor hebben gehoord.

Auditieve afasie
Een hersenbeschadiging in de hersenbalk of in de zenuwen, die prikkels uit de oren verwerken. Hierdoor is taalbegin via het gehoor onmogelijk geworden, terwijl toch van doofheid geen sprake is. Gelezen teksten kunnen echter wel gelezen worden.

Alexie of visuele afasie
Beschadiging van de verbinding tussen het gebied van de cortex dat prikkels van de ogen verwerkt en de taalgebieden. Als gevolg hiervan kan geschreven tekst niet worden herkend. Gesproken tekst kan echter wel worden begrepen.

Agrafie
Schade aan een uitstulping in de linkerhersenhelft veroorzaakt een onvermogen tot schrijven.

Dysartrie
In tegenstelling tot de taalstoornis afasie is dysartrie een spraakstoornis. De cliënt begrijpt meestal wel goed wat een ander tegen hem zegt, maar heeft moeite met het uitspreken van woorden. Soms het gevolg van een beroerte.

De behandeling
Doordat een verlies aan hersenweefsel meestal de oorzaak is van afasie is de behandeling vrij moeizaam. Met logopedie kan vaak een beperkte verbetering worden bereikt.

Afasietesten
Dit zijn testen die worden gebruikt om vast te kunnen stellen of iemand aan (een vorm van) afasie lijdt. Veel gebruikte testen zijn de Tokentest en de SAN-test. Bij de Tokentest moeten patiënten opdrachten uitvoeren met schijfjes, die verschillen in kleur, vorm en grootte. Een opdracht kan bijvoorbeeld zijn: wijs het witte vierkantje aan.
De SAN-test (Stichting Afasie Nederland) bestaat uit opdrachten, zoals het benoemen van voorwerpen en vervolgens nagaan of woordparen hetzelfde zijn, dan wel verschillen (bijvorbeeld ‘vaar-waar’ of ’teer-veer’). De spraak van patiënten wordt opgenomen en later geanalyseerd.

Folders van de Stichting Afasie Nederland  (SAN) over bijvoorbeeld afasie, dysarthrie, literatuur etc.

Website: www.hersenletsel.nl

Vergelijkbare berichten

Methodisch werken in de zorg: meer kwaliteit & tevreden bewoners

Inhoud Wat is methodisch werken? De voordelen  De 4 kenmerken  In 4 stappen naar methodisch werken De zorgbewoner centraal Training Methodisch Werken Wat is methodisch werken / methodisch handelen? Bij
Lees artikel >

Ambassadeurstraject voor Wijkverpleegkundigen & Dementieverpleegkundigen: Start februari 2025!

  Ben jij een gepassioneerde wijkverpleegkundige, dementieverpleegkundige of casemanager dementie? Wil je jouw ervaringen delen en anderen inspireren om voor dit dankbare vak te kiezen? Of wil je jouw stem
Lees artikel >

De 18 belangrijkste vaardigheden voor een baan in de zorg

Werken in de zorg is een uitdaging, maar geeft ook enorm veel voldoening. Of je nu al jaren ervaring hebt of net begint, het ontwikkelen van de juiste vaardigheden is
Lees artikel >

De 6 populairste trainingen in de zorg (2024)

Dit zijn de 6 populairste trainingen van 2024 2024 belooft een jaar vol ontwikkeling en groei te zijn, zeker op het gebied van professionele trainingen. Bij BTSG hebben we de
Lees artikel >

Wat kun je zelf doen tegen eenzaamheid bij ouderen?

Eenzaamheid onder ouderen is een groeiend probleem. Gelukkig kan jij als zorgprofessional het verschil maken. Hier zijn concrete acties die je als zorgprofessional kunt ondernemen om eenzaamheid bij ouderen te
Lees artikel >

Laat je inspireren
Schrijf je in voor
onze nieuwsbrief