BPS
Een observatielijst speciaal ontwikkeld voor de verzorgingshuizen is de BPS, de Beoordelingsschaal voor Psychische en Sociale problemen. Deze lijst bestaat ook uit 35 vragen waarbij per vraag aangegeven moet worden in welke mate een bepaald gedrag voorkomt. Per vraag is keuze uit 5 antwoordmogelijkheden te weten nooit, zelden, soms, vaak en zeer vaak. De lijst geeft een indruk van de volgende gedragsaspecten:
- cognitief functioneren (geheugen, oriëntatie, begrip);
- sociale contacten (de mate waarin een bewoner zelf nog contacten legt dan wel zich steeds meer isoleert);
- stemming (onder andere klaaggedrag, gevoelens van irritatie).
De lijst is vaak gebruikt bij onderzoek binnen de ouderenzorg en met name onder bewoners van verzorgingshuizen (onder andere door BTSG), maar is in onbruik geraakt.
Voorbeeld uit de BPS | ||
(De bewoner) Heeft moeite met onthouden: | ||
0 1 2 3 4 | nooit zelden soms vaak zeer vaak |
Voor- en nadelen van observatielijsten
Gedragsobservatielijsten bieden een aantal voordelen zoals bijvoorbeeld:
- eenduidigheid: de vragen zijn vaak zo geformuleerd dat ze door ieder op eenzelfde manier begrepen worden.
- kwantificeerbaarheid: na invulling komen er getallen die uitdrukken in welke mate een bewoner een bepaald gedrag vertoont. Aan de hand van een tabel en niet door de invuller, wordt bepaald of een specifiek gedrag ‘veel’ of ‘weinig’ voorkomt.
- vergelijkbaarheid: bewoners maar ook afdelingen kunnen op het voorkomen van bepaalde gedragsaspecten vergeleken worden.
Een aantal nadelen zijn:
- geven geen zicht op de betekenis van gedrag. Het waarom van een bepaald gedrag wordt aan de hand van de gedragsobservatielijsten niet duidelijk.
- bewuste of onbewuste kleuring door de invuller.