Skip to content

Effecten van kleinschalig wonen voor ouderen met dementie

Samen sterker in de ouderenzorg


Archief

shutterstock_554965387

Effecten van kleinschalig wonen voor ouderen met dementie

Evaluatie van de invloed op bewoners, mantelzorgers en verzorgenden

Weinig positieve effecten op kwaliteit van leven en gedrag van bewoners van kleinschalige woonvormen. Ervaringen van mantelzorgers en verzorgenden met kleinschalige woonvormen positief.

In de periode 2008 – 2010 is een onderzoek uitgevoerd door de Universiteit Maastricht naar de effecten van kleinschalig wonen op ouderen met dementie en de ervaringen hiermee onder mantelzorgers en verzorgenden. De resultaten van dit onderzoek (H. Verbeek e.a. Provinciale Raad voor Volksgezondheid Limburg) zijn in januari 2011 gepubliceerd.

In het onderzoek waren:

  • 259 ouderen betrokken: 124 ouderen in 28 verschillende kleinschalige woonvormen en 135 ouderen van 21 verschillende verpleegafdelingen.
  • 206 mantelzorgers van de betreffende kleinschalige woonvormen en afdelingen.
  • 305 verzorgenden van de betreffende kleinschalige woonvormen en afdelingen.

De volgende effecten en ervaringen werden onderzocht:

  • Bij de bewoners
    De kwaliteit van leven zoals gemeten met Qualidem. Daarnaast werd het effect op het functioneren onderzocht zoals gemeten met onder andere CMAI (de Cohen Mansfield Agitation Index), Cornel Scale for Depression in Dementia en de RAI.
  • Bij de mantelzorgers
    De ervaring belasting zoals gemeten met de EDIZ (Ervaren Druk door Informele Zorg), de mate van betrokkenheid (gemeten op basis van aantal bezoeken en bezoekduur) en mate van tevredenheid.
  • Bij de verzorgenden
    De arbeidstevredenheid en motivatie.

In de onderzoeksperiode werden met een tussenperiode van telkens 6 maanden, 3 maal gegevens verzameld.

De resultaten

De bewoners
Ten aanzien van de kwaliteit van leven en het functioneren van de bewoners werden en geen grote verschillen gevonden tussen de ouderen verblijvend in kleinschalige woonvormen en de ouderen verblijvend op een afdeling. Aanvankelijk werd een klein verschil gevonden als het gaat om sociaal gedrag maar dat verdween gedurende de onderzoeksperiode. Opvallend was het verschil dat ontstond als het gaat om agitatie  (zoals doelloos gedrag, ijsberen en rusteloosheid). Binnen kleinschalige woonvormen bleef dit gelijk in de onderzoeksperiode terwijl dit op de afdelingen daalde. Binnen de kleinschalige woonvormen werden over de gehele onderzoeksperiode minder vrijheidsbeperkende maatregelen toegepast en minder psychofarmaca gebruikt.

De mantelzorgers
Mantelzorgers van bewoners verblijvend in kleinschalige woonvormen waren meer tevreden, maar dat was vanaf de eerste meting al het geval. Zij gaven aan dat de bewoners meer om handen, beoordeelden de kwaliteit van leven van de daar verblijvende ouderen hoger en waren positiever over de sociale relaties.
De ervaren zorgbelasting was minder en zij waren positiever over de contacten met de verzorgenden. Er werd geen verschil gevonden als het gaat om mate van betrokkenheid (aantal bezoeken en bezoeksduur) en de tevredenheid over het contact met de naaste.
De ervaringen met kleinschalig wonen waren overwegend positief waarbij het onder ging om het contact met de verzorgenden, de huiselijkheid, herkenbaarheid en invloed op de dagelijkse gang van zaken.

Verzorgenden
Als het gaat om de kwaliteit van leven van bewoners werden maar twee verschillen gevonden: in positieve zin kwam naar voren dat bewoners binnen kleinschalige woonvormen meer om handen hebben, in negatieve zin werd meer melding gemaakt van angstige gevoelens en verdriet onder bewoners. Er was overigens geen verschil tussen beide groepen als het gaat om het voorkomen van depressie
Ofschoon verzorgenden binnen kleinschalige woonvormen meer melding maakten van grotere autonomie, minder werkdruk en minder fysieke belasting was dit niet groot om een verschil in arbeidstevredenheid of motivatie te kunnen vaststellen met verzorgenden van verpleegafdelingen. Pas wanneer ‘ de uitersten’ van kleinschalige woonvormen werden vergeleken met ‘ de uitersten’ van verpleegafdelingen, werden deze verschillen significant.

Vergelijkbare berichten

Methodisch werken in de zorg: meer kwaliteit & tevreden bewoners

Inhoud Wat is methodisch werken? De voordelen  De 4 kenmerken  In 4 stappen naar methodisch werken De zorgbewoner centraal Training Methodisch Werken Wat is methodisch werken / methodisch handelen? Bij
Lees artikel >

Ambassadeurstraject voor Wijkverpleegkundigen & Dementieverpleegkundigen: Start februari 2025!

  Ben jij een gepassioneerde wijkverpleegkundige, dementieverpleegkundige of casemanager dementie? Wil je jouw ervaringen delen en anderen inspireren om voor dit dankbare vak te kiezen? Of wil je jouw stem
Lees artikel >

De 18 belangrijkste vaardigheden voor een baan in de zorg

Werken in de zorg is een uitdaging, maar geeft ook enorm veel voldoening. Of je nu al jaren ervaring hebt of net begint, het ontwikkelen van de juiste vaardigheden is
Lees artikel >

De 6 populairste trainingen in de zorg (2024)

Dit zijn de 6 populairste trainingen van 2024 2024 belooft een jaar vol ontwikkeling en groei te zijn, zeker op het gebied van professionele trainingen. Bij BTSG hebben we de
Lees artikel >

Wat kun je zelf doen tegen eenzaamheid bij ouderen?

Eenzaamheid onder ouderen is een groeiend probleem. Gelukkig kan jij als zorgprofessional het verschil maken. Hier zijn concrete acties die je als zorgprofessional kunt ondernemen om eenzaamheid bij ouderen te
Lees artikel >

Laat je inspireren
Schrijf je in voor
onze nieuwsbrief