Wat is het Sundowning Syndroom?
Het Sundowning Syndroom treedt op bij ouderen met dementie, waarbij zij tegen het einde van de dag onrustig of verward kunnen zijn. In het Engels wordt ook wel de term ‘late-day confusion’ gebruikt.

Mogelijke oorzaken van het Sundowning Syndroom
Dr. Fiolet, een Nederlandse psychiater die in de jaren tachtig en negentig het gedrag van verwarde bewoners van verzorgingshuizen observeerde, heeft een mogelijke verklaring gevonden voor het syndroom. Zijn redenatie is als volgt: ‘Naarmate we ouder worden hebben we minder slaap nodig. Oudere mensen zouden daardoor al aan zes uur slaap genoeg hebben. Er is dus een waaktijd van zo’n achttien uur. Geen enkele oudere kan zoveel tijd achtereen wakker blijven.’Â
‘Ouderen kunnen niet langer dan achttien uur achtereen wakker blijven.’
De behoefte aan slaap neemt dus af. Maar de behoefte aan fysieke rust neemt juist toe. Een dagritme waarbij ouderen van pakweg 08.00 uur tot 20.00 uur wakker blijven, maakt dat ze in de loop van de middag erg moe worden. Voldoende moe voor een slaap van de eerder genoemde zes uur. Gevolg: toenemende vermoeidheid in de middag, vroeg naar bed en midden in de nacht weer wakker.

Het is dus beter om ouderen ’s middags langer te laten rusten en dan in de avond activiteiten aan te bieden. De kwaliteit van het middagdutje is anders dan de nachtelijke waardoor de behoefte aan slaap niet zal afnemen. Slapen van 14.00 uur tot 18.00 zal vaak niet haalbaar zijn, maar wel tot bijvoorbeeld 16.00 uur.Â
Door ouderen ’s middags te laten rusten, genieten ze meer van de periodes dat zij wakker zijn. Ze zijn dan meer uitgerust. Omdat ze later naar bed gaan zullen de nachten ook beter en rustiger verlopen. Bijkomend voordeel is dat de tijd tussen het avondmaal en het ontbijt wordt verkort.
Speel een belangrijke rol in het verbeteren van het welzijn van ouderen met dementie en help collega’s invulling te geven aan welzijnsgericht werken. Lees meer informatie over de training Welzijnscoach.

Adviezen voor het Sundowning Syndroom
Er zijn meerdere benaderingen die kunnen helpen bij het beheersen van de symptomen.
- Moedig fysieke activiteit aan. Dit kan helpen om de slaapkwaliteit te verbeteren.Â
- Zet lichttherapie in. Bij ouderen met dementie kan lichttherapie helpen om verwarring en rusteloosheid te verminderen.
- Volg een consistente dagelijkse routine. Houd vaste tijden aan voor opstaan, maaltijden, activiteiten en middagdutjes en de nachtelijke rust.Â
- Pas de omgeving aan met herinneringen. Foto’s en andere herkenbare voorwerpen kunnen helpen bij desoriëntatie. Denk aan foto’s en muziek van vroeger.
- Creëer een veilige omgeving. Zorg ervoor dat de omgeving ’s nachts veilig is voor als de persoon toch op staat. Denk aan nachtlichten langs de trap en het weghalen van obstakels.